امروزه در اکثر خانه‌های ایرانی یک دیوان حافظ وجود دارد. ایرانیان با توجه به رسوم قدیمی خود به مناسبت‌های گوناگون مانند نوروز و یا شب یلدا، با کتاب حافظ فال می‌گیرند. جهت این کار، یکی از بزرگان خانواده یا شخصی که قادر باشد شعر را به راحتی بخواند یا شخصی که دیگران باور دارند به خوبی فال می‌گیرد ابتدا نیت می‌کند.

در ادامه به شکل تصادفی صفحه‌ای از کتاب حافظ را باز کرده و با صدای بلند آن را می‌خواند. اشخاصی که اعتقاد مذهبی بالایی داشته باشند، در زمان فال گرفتن یک فاتحه می‌خوانند و سپس کتاب حافظ را می‌بوسند.

چکیده ای از تاریخچه فال حافظ بدین شرح است:

نخستین بار فال حافظ بعد از وفات وی گرفته شد. با اینکه حافظ خود نیز تفأل می‌زد، اما آشکار نیست که این تفأل با چه وسیله‌ای انجام می‌گرفت. تنها در ابیاتی اشاره دارد که هنگامی که ناراحتی به او روی می‌آورد، برای دور کردن غم، امیدواری و کامروایی فال می‌گرفت.

• از غم هجر مکن ناله و فریاد که دوش
• زده‌ام فالی و فریاد رسی می‌آید

در کتب و منابع مختلف مانند تاریخ دِیار بَکریه، مورخان تاریخ نخستین فال حافظ را هفتاد سال بعد از مرگ او نوشته‌اند. فال حافظ در دوران صفویه به بالاترین حد خود رسید؛ تا جایی که داستان‌های عجیبی نیز از اعتبار فال حافظ گفته می‌شود. فال حافظ در دوران مختلف گرفته می‌شد و تاکنون نیز ادامه پیدا کرده است؛ ایرانیان معمولاً در جشن‌ها و مناسبت‌های گوناگون و یا جهت نیت‌های خاص و مشکلات شخصی فال حافظ می‌گیرند.

نحوه باز کردن کتاب فال حافظ

بعد از نیت کردن و سوگند دادن حافظ، فرد فال گیرنده با دست چپ کتاب را گرفته و با دست راست آن را می‌گشاید.

با توجه به سنت ایرانیان از میان دو صفحه‎ای که باز کردید باید صفحه سمت راست را انتخاب کنید که بدین ترتیب غزل بالای صفحه پاسخ فال است. در بعضی از دیوان ها امکان دارد بیت نخست غزل در صفحه قبل باشد؛ یعنی از آغاز صفحه سمت راست نباشد که باید به صفحه پیش رفته و از اول غزل، شعر را بخوانید.

در این غزل یک یا چند بیت قرار دارد که به نیت شما ارتباط دارد.

منظور از شاهد فال حافظ چیست؟

اگر نتیجه نیت خود را نیافتید، باید به غزل بعدی بروید و یکی از بیت های شماره 1 – 3 – 5 غزل دوم که به آن شاهد فال حافظ گفته می‌شود و مطالب غزل قبلی را مورد تایید قرار می‌دهد بخوانید تا به جواب نیت خود برسید.

تعبیر فال حافظ چگونه است؟

جهت تفسیر فال حافظ می توانید از شخصی که در زمینه شعرخوانی و تفسیر آگاهی دارد کمک بگیرید؛ اما بدون شک بهترین تعبیرکننده فال حافظ برای‌تان خود شما هستید.

کل غزل‌های حافظ به طور معمول چند معنای گوناگون دارند و قبول کردن خوب و بد غزل به وضعیت روحی و عاطفی شخص صاحب فال بستگی دارد. شما باید هر بیت از غزل را که بیشتر با شرایط فعلی و نیت شما سازگاری دارد، به عنوان تعبیر فال حافظ در نظر بگیرید.

لیست دیگر قسم ها برای فال گرفتن بدین شرخ هستند:

• ای حافظ شیرازی، تو کاشف هر رازی، ما طالب یک فالیم، بر ما بنما رازی
• حافظ ای حافظ شیرازی، بر من نظر اندازی، من طالب یک رازم، تو کاشف هر فالی، قسم به شاخه نباتت قسم می‌دهم به قرآنی که در سینه داری، این فال مرا بگشای.
• ای خواجه حافظ شیرازی / تو که دانای هر رازی / آینده ما را خوب بنوازی